Najważniejsze filmy dokumentalne z Sundance trafią prosto na 20. MDAG!

Oprócz doskonale przyjętego przez amerykańską krytykę polskiego filmu „Pianoforte” Jakuba Piątka, do programu 20. MDAG dołączają inne wyjątkowe produkcje dokumentalne z Sundance. Polska publiczność po raz pierwszy zobaczy w czasie festiwalu między innymi „Podwójnie skolonizowaną” (Twice Colonized), „Najdłuższe pożegnanie” (The Longest Goodbye) czy „Siostrzeństwo świętej sauny” (Smoke Sauna Sisterhood). W programie jubileuszowej, 20. edycji zostanie zaprezentowany także zwycięzca w kategorii krótkometrażowej w Sundance - „Popatrz na mnie” (Will You Look At Me). 

„Siostrzeństwo świętej sauny” (Smoke Sauna Sisterhood) Anny Hints to jeden z najbardziej dyskutowanych filmów tegorocznego Sundance. Reżyserka rusza w głąb lasu na południu Estonii, gdzie grupa kobiet zbiera się w bezpiecznym mroku tradycyjnej sauny, aby dzielić najintymniejsze myśli i sekrety. Sauna nie jest tylko dla nich miejscem relaksu dla ciała, ale i oczyszczeniem duszy. Co więcej sauna jest dla nich również rodzajem społeczności, siostrzeństwa. Dotyczy ludzi nam bliskich. Nie ma historii, czy doświadczenia, które byłoby zbyt trudne czy zawstydzające, aby się nimi podzielić z siostrami. Reżyserka zdobyła zaufanie siostrzeństwa i pokazuje intymny rytuał oczyszczenia w sposób instynktowny i pasjonujący. Kamera pokazuje wąską przestrzeń sauny poprzez kołyszące się ciała i twarze w światłocieniach. Głosy mówią o zdarzeniach, które zostały w ciałach sióstr. Przestrzeń jest pełna oddechów i pary. Ukrop, pot i cielesność są namacalne. Czasami ciała kobiet są jak pejzaże, a pot wydaje się być deszczem. Krótkie przerwy w saunowaniu na zewnątrz, w lesie, są jak zaczerpnięcie chłodu przyrody do wnętrza duszy.

„Podwójnie skolonizowana” (Twice Colonized) Lin Alluny to przejmująca opowieść o Aaju Peter - aktywistce pochodzącej z Grenlandii, która, jak sama mówi, została w życiu „podwójnie skolonizowana”. Najpierw została odesłana z rodzinnego domu do Danii, a po latach postanowiła zamieszkać w Kanadzie z rdzenną ludnością, która także uległa kolonizacji i której praw Aaju zacięcie broni. Swoje życie poświęciła walce o równość i zerwanie z nierównym traktowaniem. W jej życiu osobisty wydarzyło się w tym czasie wiele dramatów, łączenie ze stratą bardzo bliskiej osoby. W tym niezwykłym, pełnym siły płynącej z bohaterki filmie mieszają się radość i niesamowita chęć życia z ogromnym ciężarem, jakim okazuje się wychowanie w kolonialnym świecie. To także zapis wielu podróży, które bohaterka odbywa w celu uświadomienia światu, jak ważne są prawa rdzennych mieszkańców Grenlandii i Kanady. 

„Najdłuższe pożegnanie” (The Longest Goodbye) Ido Mizrahy’ego to rozprawienie się z mitem podróży kosmicznej jako fascynującej, pełnej atrakcji przygody. W swoim filmie reżyser postanawia pokazać, jak wygląda codzienne życie na stacji krążącej na orbicie wokół Ziemi. Brak kontaktów społecznych, prywatności i wymuszona izolacja kojarzą nam się z czasami pandemii bardziej niż misją ratowania planety przed nadlatującą asteroidą. Równocześnie ten piękny film, pełen spektakularnych zdjęć jest ciepłą opowieścią o odwiecznym dylemacie, przed którym staje ludzkość - oczy lepiej pozostać w domu, z najniższymi czy wyruszyć w podróż w nieznane, żeby odkryć miejsca, gdzie nikt jeszcze nie był? W filmie pojawia się postać doktora Hollanda, psychologa z NASA, który bada wpływ długich misji na psychikę astronautów. 

Pierwszym ogłoszonym tytułem drugiego w historii MDAG Konkursu Krótkometrażowego jest z kolei „Popatrz na mnie” (Will You Look At Me). Chiński reżyser Shuli Huang powraca do rodzinnego miasta, gdzie jego rodzice wiodą życie zgodne z naturą. Pod klimatycznymi obrazami nagranymi legendarną kamerą Super8 kryje się mroczna rzeczywistość. W warstwie dźwiękowej może usłyszeć rozmowy między twórcą i matką, która nazywa go „potworem”, kiedy wyznaje jej, że jest gejem. Rozdzierający serce rozdźwięk między obrazem a dźwiękiem staje się świadectwem sytuacji osób LGBT+ we współczesnych Chinach. 

Jubileuszowa 20. edycja MDAG odbędzie się w dniach 12-21 maja 2023 roku w kinach w ośmiu polskich miastach - Warszawie, Wrocławiu, Gdyni, Poznaniu, Katowicach, Łodzi, Bydgoszczy i Lublinie oraz online - od 23 maja do 4 czerwca na platformie mdag.pl. Mecenasem tytularnym festiwalu jest Bank Millennium (www.bankmillennium.pl).